Historia
- 1858
Początki
Historia naszej „Dziewiątki” sięga 161 lat wstecz, do roku 1858, kiedy to po stronie wschodniej ówczesnego traktu głogowskiego zbudowano niewielki piętrowy budynek z tzw. muru pruskiego. Była to szkoła dla uczniów ówczesnej wsi podmiejskiej Święty Łazarz, a ten typ szkół, – jako że był to zabór pruski – określany był wówczas mianem, Volksschule. Zabudowania wsi, jak wynika to z planu z końca 1896 roku, znajdowały się mniej więcej na terenie obecnego rejonu szkolnego.
Do budynku szkoły przylegało małe podwórko, które dziś nazwalibyśmy boiskiem szkolnym. W związku z rozwojem wsi z końcem XIX stulecia budynek szkolny znalazł się w rozwidleniu ówczesnych ulic Glogauer Strasse, czyli obecnej Głogowskiej (dawnego traktu w kierunku Głogowa) i odchodzącej od niej ukośnie w prawo ulicy, którą Prusacy nazywali Zentralstrasse, w 1920 roku trafnie przemianowaną na ulicy Odskok. Z początkiem XX wieku po stronie prawej ul. Odskok zbudowano budynki mieszkalne oraz duży budynek poczty. Łazarska szkoła funkcjonowała w swych pomieszczeniach niemal do końca XIX wieku i nosiła nazwę Gemeindeschule St. Lazarus (Szkoła Gminna Świętego Łazarza).
- 1889
Pod pruskim zaborem
W latach 1889-1902 u zbiegu ulic Glogauerstrasse i Parkstrasse (obecnie Głogowska i Strusia) wzniesiono nowy budynek szkolny i wówczas uczniowie przenieśli się do nowej siedziby. Był to budynek dwupiętrowy z cegły, zaś na jego tyłach znajdowało się prostokątne podwórze, czyli boisko szkolne.
Pierwsze lata funkcjonowania szkoły w nowym budynku były niezwykle trudne, gdyż w szkołach obowiązywał język niemiecki, a w dodatku w owym czasie trwała walka zaborcy pruskiego z mową polską i religią. Pragnąc zachować ścisłą kontrolę nad szkołą magistrat miasta Poznania przejął ją w 1902 roku, a więc w dwa lata po włączeniu Świętego Łazarza w granice miasta.
Rozwój miasta i przyrost ludności sprawił, że rozbudowywana była trzykrotnie i wkrótce została pierwszą, wieloklasową szkołą na Łazarzu /przy ul. Strusia/. Przed wybuchem II wojny światowej szkoła liczyła 666 uczniów i 14 oddziałów
- 1918
Niepodległość!
Z chwilą odzyskania niepodległości, po ponad stu latach pruskiej niewoli zaborczej, budynek przy ul. Strusia 12 nadal był siedzibą szkoły, tyle, że polskiej. Symbolem tego, było przyjęcie w 1919 roku za patrona szkoły, Antoniego Małeckiego, wybitnego Wielkopolanina urodzonego w Objezierzu koło Obornik, filologa i literata.
Szkoła nazywana wówczas Powszechną nosiła już numer 9, tyle, że używano cyfry rzymskiej (IX). Jej kierownikami w okresie międzywojennym XX wieku byli panowie: Krzyżan, Dąbrowski, Dobrogowski, a w ostatnich latach przed wybuchem II wojny światowej, tj. do września 1939 roku szkołą kierował p. Franciszek Świebocki.
- 1939
II wojna światowa
Po wkroczeniu wojsk hitlerowskich do Poznania Niemcy zamknęli szkołę, a w jej murach utworzono szpital. Hitlerowcy zaprowadzając „nowy porządek” na ziemiach przemocą wcielonych do III Rzeszy, zmienili nazwę Święty Łazarz na Hermannstadt.
Z końcem wojny (początek 1945 r.) część budynku wypaliła się i musiano ją rozebrać.
- 1945
Koniec wojennej pożogi
Tuż po wyzwoleniu, w mocno zdewastowanym budynku przy ul. Strusia 12 przystąpiono do organizowania szkoły. Przeprowadzony w szybkim tempie remont pozwolił na otwarcie Szkół Powszechnych Nr 3 i 4. Wkrótce Szkołę Powszechną Nr 3 przeniesiono na ulicę Berwińskiego, a szkole Nr 4 przywrócono wcześniejszą numerację i stała się ponownie Szkołą Powszechną Nr 9.
Z czasem wypalone skrzydło budynku odbudowano, a w 1951 roku przenosząc naszą szkołę w inne miejsce, opuszczone pomieszczenia przeznaczono na szkołę dla dzieci specjalnej troski.
Kierownictwo Szkoły Powszechnej nr 9 z dniem 5 kwietnia 1945 roku objął ponownie p. Franciszek Świebocki.
- 1951
Nowa lokalizacja
Z dniem 1 września 1951 roku uczniów „dziewiątki” przeniesiono do wielkiego gmachu szkolnego przy ul. Berwińskiego 2/3 i tam przez siedem kolejnych lat, tj. do 1958 roku „czasowo” funkcjonowała nasza szkoła (wraz z trzema jeszcze innymi – nr 15, 26 i 43).
- 1956
Przymiarki do Łukaszewicza
W latach 1956 – 1958, u zbiegu ulic Calliera i Łukaszewicza wybudowano trójkondygnacyjny budynek szkolny w kształcie litery „L”, z podcieniami od ul. Łukaszewicza. Na tyłach budynku utworzono z czasem dwa boiska. Projektantem obiektu był architekt Stefan Zieleśkiewicz.
- 1958
Przeprowadzka na Łukaszewicza!
W setną rocznicę istnienia szkoły, w ostatnich dniach sierpnia 1958 r. nastąpiła przeprowadzka do nowego budynku.
Koszt budowy wyniósł około 9 milionów złotych. Była to w tym czasie jedna z największych i najlepiej wyposażonych szkół w Poznaniu. Sale lekcyjne i korytarze w nowym budynku szkolnym były przestronne, a pracownie nowocześnie wyposażone.Do nowootwartej szkoły uczęszczało około 1330 uczniów.
- 1961
Nowy kierownik
W roku 1961, dotychczasowy kierownik szkoły Franciszek Świebocki odszedł na emeryturę, a jego obowiązki przejął Wojciech Patelka.
- 1967
Patron
W kwietniu 1967 roku szkole nadano imię doktora Franciszka Witaszka, a na trawniku przed szkołą stanął olbrzymi głaz przeniesiony z parku Kasprzaka.
Wyryty na głazie napis głosi:
„W hołdzie poległym w walce z faszyzmem
nadano szkole imię dr Franciszka Witaszka
zamordowanego w 1943 r. w Forcie VII w Poznaniu”
Miedziana tablica wykonana została w czynie społecznym przez pracowników poznańskiego ZNTK.
- 1968
- 1972
Pierwszy dyrektor
W 1972 roku po śmierci Wojciecha Patelki dyrektorem szkoły (od 1970 r. tytuł „kierownik szkoły” zmieniono na „dyrektor”) został Antoni Smuszkiewicz.
- 1974
Rekordowy dyrektor
W roku 1974 stanowisko dyrektora objęła Wiesława Hoffman, która piastowała tę funkcję do roku 2006, będąc jednocześnie najdłużej urzędującym dyrektorem szkoły w Poznaniu.
- 1974
Czyn społeczny
W latach 1974 -1977 czynem społecznym rodziców i uczniów wybudowano przy szkole zespół boisk sportowych. Zadbano o otoczenie szkoły.
- 1976
Izba Pamięci Narodowej
30 kwietnia 1976 roku, podczas uroczystości Dnia Patrona, odsłonięto, umieszczoną w holu szkoły, tablicę pamiątkową patrona dra Franciszka Witaszka i otwarto Izbę Pamięci Narodowej, w której zgromadzono pamiątki związane z Powstaniem Wielkopolskim, martyrologią narodową, działalnością ruchu oporu w czasie II wojny.
- 1977
Witraże
W styczniu 1977 roku w oknach Izby Pamięci umieszczono dwa witraże, które zostały zaprojektowane w czynie społecznym przez Henryka Domurata, a wykonane przez poznańskiego artystę, rzemieślnika Ryszarda Janka.
Na jednym z nich widnieje, wśród dekoracyjnych ornamentów, herb miasta Poznania, a na drugim godło państwowe – Orzeł Biały. Dziś witraże można oglądać w holu szkoły, w specjalnie w tym celu zaprojektowanych, podświetlanych gablotach.
- 1995
Rozbudowa
Lata 1994 - 95 to okres rozbudowy budynku szkolnego.
Staraniem dyrekcji szkoły, Komitetu Rodzicielskiego i władz oświatowych udało się sfinalizować plan zabudowy podcieni. Szkoła uzyskała siedem dodatkowych pomieszczeń.
- 1997
Nowy sztandar
Rok 1997 to kolejny ważny moment w historii naszej szkoły.
30 kwietnia, w Dniu Patrona Szkoły, Rada Rodziców przekazała szkole ufundowany przez rodziców nowy sztandar.
- 1999
Reforma oświatowa
Od początku roku szkolnego 1999/2000 w wyniku reformy oświatowej, szkoła nr 9 pozostała:
Szkołą Podstawową Nr 9
im. dra Franciszka Witaszka
- 2002
Medal Przyjaciel Szkoły
Od roku szkolnego 2002/2003, Rada Pedagogiczna Szkoły Podstawowej Nr 9 przyznaje medal pamiątkowy "Przyjaciel Szkoły" osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym w działaniach na rzecz szkoły.
- 2003
Tablica pamiątkowa
17 stycznia 2003 odbyła się uroczystość związana z 60-tą rocznicą śmierci dra Franciszka Witaszka.
Na budynku Przedszkola Nr 44 przy ulicy Dmowskiego 17 odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą patronowi szkoły.
Dom, w którym mieszkali państwo Witaszkowie w latach 1939 – 1942, przy ówczesnej ulicy Humboldstrase 21, już nie istnieje, toteż tablicę umieszczono w bezpośrednim sąsiedztwie na budynku przedszkola. W uroczystym apelu uczestniczyli wszyscy uczniowie, nauczyciele i liczni goście, a wśród nich córka patrona, pani Alodia Witaszek-Napierała i jego prawnuk.
- 2003
Szkoła z klasą!
W roku szkolnym 2002/2003 szkoła brała udział w akcji "Szkoła z klasą" organizowanej pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej przez GAZETĘ WYBORCZĄ i FUNDACJĘ CENTRUM EDUKACJI OBYWATELSKIEJ.
- 2004
Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej
W listopadzie 2003 roku Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przyznała szkole złoty medal „Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej”, na wniosek współpracującego ze szkołą Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Wielkopolska.
- 2006
Pożegnanie Wiesławy Hoffman
W marcu 2006 roku odeszła na emeryturę wieloletnia dyrektor szkoły mgr Wiesława Hoffman, która tę funkcję sprawowała od roku v1974.
Podczas uroczystego apelu były kwiaty, laurki, podziękowania i życzenia od uczniów, nauczycieli, przedstawicieli władz miejskich i oświatowych.
- 2006
Nowy dyrektor
Na stanowisko dyrektora szkoły z dniem 1 kwietnia 2006 roku została powołana mgr Anna Kicińska, dotychczasowy wicedyrektor szkoły, związana z „dziewiątką” od wielu lat.
- 2008
Jubileuszowy rok
Rok 2008 to rok jubileuszowy w dziejach szkoły. We wrześniu minęło 50 lat działalności Szkoły Podstawowej nr 9 im. dra Franciszka Witaszka w budynku przy ulicy Łukaszewicza 9/13 oraz 150 lat szkoły na Łazarzu. Uroczystości jubileuszowe, z udziałem władz miasta, władz oświatowych, zaproszonych gości, uczniów oraz byłych i obecnych pracowników szkoły, odbyły się w piątek 16 stycznia 2009 r.
- 2010
Nasza szkoła się zmienia!
W listopadzie dobiegła końca, rozpoczęta w maju 2010 termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 9 w Poznaniu. Przedsięwzięcie mające na celu zmniejszenie zapotrzebowania i zużycia energii cieplnej objęło ocieplenie dachu, wymianę wszystkich okien oraz ocieplenie ścian zewnętrznych budynku. Wszystkie prace wykonane zostały zgodnie ze wskazówkami miejskiego konserwatora zabytków w sposób zapewniający odtworzenie kolorystyki i wyglądu elewacji pierwotnego projektu z lat 50 - tych XX wieku.
W ramach prac remontowych nastąpiła również wymiany schodów zewnętrznych szkoły, zarówno przed wejściem głównym do budynku, jak i od strony boiska, oraz przebudowa wejścia do lokalu wyborczego z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych. Wszystkie prace wykonane zostały ze środków Miasta Poznania. W ramach programu Ministerstwa Edukacji Narodowej „Radosna szkoła” wybudowany został nowoczesny, kolorowy i bardzo lubiany przez dzieci plac zabaw. Koszty budowy w połowie pokryte zostały z dotacji MEN, a w połowie ze środków Miasta Poznania, które sfinansowało również remont nawierzchni boiska szkolnego.
Na uwagę zasługuje również fakt, że i wyposażenie wnętrza szkoły sukcesywnie ulega zmianom, co bez wątpienia wpływa na poprawę warunków nauki i spędzania tu czasu przez dzieci. Ze środków MEN i w ramach wspomnianego wcześniej programu „ Radosna szkoła” zakupione zostały pomoce dydaktyczne do wyposażenia miejsca zabaw przy świetlicy szkolnej.
Otwarta została także bardzo nowoczesna multimedialna pracownia językowa sfinansowana częściowo ze środków Rady Osiedla Św. Łazarz oraz ze środków własnych szkoły.